Zarys historyczny Osiedla
Świniary
(Schweinern, Weidenhof) to osiedle wrocławskie
na północnym skraju miasta. Osiedle położone jest w dzielnicy Psie Pole
między rzeką Widawą od wschodu a polami irygacyjnymi i rzeką Odrą od zachodu. Początkowo
była to wieś służebna z komorą celną i była własnością komesa Mikory, który
miał swą rezydencję w podmiejskim Ołbinie. W 1175r. komes Mikora podarował
Świniary wraz z karczmą i mostem na Widawie klasztorowi cystersów w Lubiąża. W 1266r. wzmianka jako
Svinar. Pierwsza wzmianka o kościele św. Jadwigi pochodzi z XIV wieku z 1318r.
W 1569r. świątynia spłonęła od uderzenia pioruna. Na fali reformacji świątynia przeszła
w ręce ewangelików ale od 1654r. ponownie należy do katolików. Świniary były
wsią rycerską z folwarkiem. Według materiałów
źródłowych Niemca Warkotscha w roku 1622 Polacy stanowili 25-50 procent mieszkańców
Świniar (szacunek może być tendencyjnie zaniżony). Z kolei zaś Wincenty Urban
wykazał że w 1688r. w tamtejszym kościele używany był język polski. W 1795r.wieś liczyła 433 mieszkańców i 56 domów. W połowie XIX w. we
wsi była olejarnia, 2 folwarki, neogotycki pałac z rozległym parkiem krajobrazowym, szkoła, młyn, kawiarnia, karczma. Działało paru przekupni, 8 rzemieślników, hodowano 1000 owiec 225 sztuk bydła. W 1856r. otwarto stację kolejową linii
poznańskiej. Na początku XX wieku w pałacu mieściło się sanatorium. Po II wojnie światowej w Świniarach zamieszkali przesiedleńcy z
okolic Lwowa m.in. z Basiówki, Hodowicy, Stanisławowa, Nawarii, Obroszyna oraz ludność z terenów
centralnej Polski. Wieś została
przyłączona do Wrocławia w 1973r. Zmieniono nazwy ulic i tak : dawną ulicę Wrocławską zmieniono na Zajączkowską, ulicę Obornicką zmieniono na Pęgowską, ulicę Parkową zmieniono na Mikory,ulicę Kolejową na Dalimira ulicę Damską zmieniono na Zagaje. Do końca lat 80-tych folwark i pałac wraz z
parkiem krajobrazowym zajmowało Państwowe Gospodarstwo Rolne (PGR). Pomieszczenia w Pałacu(zwanym Stolbergów) przekształcono na mieszkania dla pracowników PGR. W parku mieścił się Akademicki Klub Jeździecki. Po upadku PGR pozostały po nim majątek przejęła Agencja Własności Nieruchomości Rolnych. Obecnie
pałac i cały aglomerat parkowy jest we władaniu Agencji Własności Nieruchomości Rolnych, która nie stara się zapobiec degradacji tej zabytkowej budowli. Od lat piękny, lecz nieremontowany obiekt stopniowo popada w ruinę.
Powyżej fotografia znaleziona w piwnicy tego budynku gdzie obecnie mieści się siedziba : Rady Osiedla, Klubu Seniora oraz osiedlowa świetlica z Salą widowiskową.
Powyżej ówczesne zabudowania przy obecnie ul. Zaziębie i staw koło Pałacu, który widać w tle, a niżej grafika Pałacu i przedwojenne zdjęcie Pałacu który niszczeje i czeka na nowego właściciela i remont.
Powyżej fotografia znaleziona w piwnicy tego budynku gdzie obecnie mieści się siedziba : Rady Osiedla, Klubu Seniora oraz osiedlowa świetlica z Salą widowiskową.
Powyżej ówczesne zabudowania przy obecnie ul. Zaziębie i staw koło Pałacu, który widać w tle, a niżej grafika Pałacu i przedwojenne zdjęcie Pałacu który niszczeje i czeka na nowego właściciela i remont.
Tu się urodziłam tak dawno a jednocześnie tak nie dawno.
OdpowiedzUsuńWątek historyczny ciekawie napisany.
Pozdrawiam
Piękne to nasze Osiedle;było i jest.
OdpowiedzUsuńJestem mieszkanką tego osiedla od 1945 r nie zamieniłabym go na żadne inne
OdpowiedzUsuńPozdrawiam
Dziękuję za przychylne komentarze i serdecznie pozdrawiam wszystkich przyjaznych nam internautów.
OdpowiedzUsuńPrzeczytałem na waszym blogu w dziale "historycznym" iż mieszkańcami osiedla po 1945 są osoby pochodzące z Obroszyna.
OdpowiedzUsuńCzy jest jeszcze ktoś z tej miejscowości. Moi dziadkowie oraz mój tata żyli w tej miejscowości a następnie przyjechali do Wrocławia.
Czekam na odpowiedź - ryszard.hus@flota.waw.pl
Oczywiście mieszkają tutaj wprawdzie już nieliczni a napewno ich potomkowie. Myślę że ktoś się do Pana odezwie. Serdecznie pozdrawiam.
OdpowiedzUsuń